Atatürk’ün Yenişehir’e gelişi ilk kez kutlandı
Atatürk’ün Yenişehir’e gelişinin 88. yılı Yenişehir’de ilk kez kutlandı. Yenişehir Çağdaş Düşünce Kulübü ve Gençlik Birliği’nin (GENÇ-BİR) organize ettiği yürüyüş coşkuyla gerçekleşti.
Kostümleriyle Mustafa Kemal’i ve yanındaki mehmetçikleri canlandıran Yenişehir Gençlik Tiyatrosu üyeleri yürüyüşün en önünde yer aldı. Atatürk Anıtı önünde toplanan vatandaşlar önce Soma’da hayatını kaybeden maden işçileri için saygı duruşunda bulundu.
GENÇ-BİR tarafından yapılan açıklamada, “20 Mayıs 1926’da Bilecik üzerinden Bursa’ya giderken Yenişehir’e uğrayan Atatürk’ün ilçemize gelişinin 88. yılını ilk kez kutluyoruz, 20 Mayıs artık Yenişehir için özel ve önemli bir gündür. Yenişehir halkı 20 Mayıs’a sahip çıkmıştır ve çıkmaya devam edecektir. Tıpkı 23 Nisanlara, 19 Mayıslara, 30 Ağustoslara, 29 Ekimlere, 10 Kasımlara sahip çıktığı gibi” denildi.
Okunan bildirinin ardından vatandaşlar meşaleler ve bayraklarla Atatürk Caddesi ve İznik yolu istikametinde yürüyüşe geçti. Yaklaşık 1 saat süren yürüyüş başladığı yerde, Atatürk anıtının önünde sona erdi.
Atatürk’ün Yenişehir’e ilk gelişi
Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk 20 Mayıs 1926’da ilk kez Bozüyük’e gitmişti. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk fabrikalarından olan Bozüyük Kereste Fabrikasını ziyaret eden ve çalışmalar hakkında bilgi alan Atatürk’ün burada Yenişehir’e hareket ettiği Hakimiyet-i Milliye gazetesi yazarlarından Gazi’nin yakın arkadaşı Recep Zühtü beyin yazdığı gezi yazısında şöyle özetlenmiştir (20 Mayıs’taki gezi 23 Mayıs 1926 gün ve 1752 sayılı gazetede aktarılmıştır)
Gazi Hazretleri Bilecik heyetinin kendilerini Bilecik’e daveti üzerine beraberine İbrahim beyi de alarak maiyetleri ile birlikte saat 15.00 de hazır bulunanlara veda ederek Bilecik’e gitmişlerdir.Sonrada Yenişehir yoluyla Bursa’ya hareket etmişlerdir.Fabrikadan ayrıldıkları sırada Fabrika sirenleri büyük Gaziyi uzak mesafelere kadar takip etti,uğurladı.
Yenişehir Gazetesi yazarı Turgut Yüce ise, Yenişehir Gazetesi’nde yayınlanan bir yazısında Atatürk’ün Yenişehir’e ilk geliş tarihini şüpheye yer vermeyecek şekilde o güne şahitlik edenlerin aktardığı anılarla birlikte kaleme almıştı. (Araştırmaya ilişkin sitemizde yayınlanan 25 Aralık 2012 tarihli haber: Atatürk’ün Yenişehir’e geliş tarihi belgelendi )
Yüce’nin yazısının bir bölümü şöyle;
“Atatürk’ün Bilecik istikametinden Yenişehir’e geleceğini o gün daireden öğrenmiş. Kasaba halkının da haberi olunca, bütün mektepler sivil halk ve resmi erkân, Bilecik yolunda toplanıp, Gazi Mustafa Kemal Paşa’yı uzunca bir zaman beklemişler. Postane de bu günkü eski yerinde imiş. Babam görevli olduğu için daireden de ayrılamıyormuş. Arada bir dışarı çıkıp halkın coşkusuna tanık olup tekrar daireye dönüyormuş. Nihayet Bilecik Yolu tarafından çığlık sesleri, alkışlar yükselince babam da daireyi bırakıp, Süleyman Paşa Türbesinin yanında beklemeye başlamış. Her taraf çok kalabalıkmış. Atatürk, Kumluk Camii önüne arabasıyla geldiğinde, aşağı inmiş. Maiyetine su ister gibi işaret yapınca, babam da, postaneye koşarak müdürünün masasındaki su dolu cam sürahi ile bardağı kaptığı gibi Atatürk’ün önünde bitmiş. Önce selamını verip, huzurunda doldurduğu bardağı ilkin babam içmiş, bardağı çalkalayıp temizledikten sonra da suyu bu kez Atatürk’e ikram etmiş. Atatürk bu durum karşısında çok memnun olmuş. Yaverine “Bu gencin adını not almasını,” söylemiş. Babası Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e su ikram etme şerefine nail olduğu için, Necmettin Ağabey de babasının o günkü gururunu yaşar gibiydi. Cumhuriyetimizin Kurucusu Yüce Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 20 Mayıs 1926 tarihinde Yenişehir’den geçtiğine tanık olan, geçtiğimiz dört beş yıl içinde yitirdiğimiz adı geçen büyüklerimizin bu anılarını belgeleyen; Değerli Araştırmacı Yazar Nezaket Özdemir’in Atatürk’ün Bursa’ya Gelişinin 90. Yıldönümü Nedeniyle Yayınladığı “Ulusal Basında Atatürk’ün Bursa Gezileri” adlı kitabını görmelerini çok isterdim.”
Atatürk Yenişehir’i iki kez ziyaret etti
Mesut Biçer’in çeşitli kaynaklardan derlediği araştırma yazısına göre Mustafa Kemal Atatürk’ün Yenişehir’i ikinci kez ziyareti 15 Temmuz 1935’tedir. Biçer’in yazısının ilgili bölümü şöyle;
15-17 Temmuz 1935 tarihleri arasındaki ziyaretini İznik ve Yenişehir üzerinden Bursa’ya gerçekleştirmiştir. 15 Temmuz sabahı yanında dönemin ekonomi bakanı Celal Bayar, orgeneral Fahrettin Altay ve Afet İnan’la birlikte deniz yoluyla Yalova’ya gelen Atatürk önce Orhangazi’ye gelerek burada bir müddet istirahat etti. Burada halka yaptığı kısa bir hitabın ardından da Sölöz ve Göllüce üzerinden İznik’e geldi. İznik’te Belediye bahçesine geçen Atatürk’ü burada dönemin Bursa valisi Fazlı Güleç ve diğer yetkililer karşıladı. Belediye bahçesinde bir müddet halkla sohbet eden Atatürk ve beraberindekiler İznik’ten Bursa’ya geçmek için Yenişehir yolunu kullandılar. Tahminen öğle saatlerinde Yenişehir’e gelen ulu önderi Yenişehir’de daha ilçe girişinde kalabalık bir halk topluluğu ve Belediye Başkanı Burhanettin Ersöz tarafından gösterilerle karşılandı. Belediye binasına geçen Atatürk burada bir kahve içti. Burada yaşananları daha sonra Burhanettin Ersöz oğlu Ömer Ersöz’e anlatıyor. Bu anlatımı Yılmaz Akkılıç “Atatürk ve Bursa “ isimli kitabında şöyle yazıyor. “Atatürk Belediye’ye geldi. O’nu ilk defa o zaman gördüm. Memurları ve çalışanları dizdik, karşıladık. Hepimizin teker teker ellerini sıktı. Gözleri çok keskindi; azametinden, haşmetinden ürktüm. Bir kahve içti ve gitti.”